Research
Theme 1 & 2
www.darwincenter.nl
Project 2011

Freshwater crenarchaeotal membrane lipids as proxy for lake surface temperatures
Project leader: Prof. dr. J. S. Sinninghe Damsté
Researcher(s): Dr. C. I. Blaga
Starting date: 1-nov-05 - 1-nov-09

Abstract
Het bepalen van het vroegere continentale klimaat middels quantitatieve temperatuurproxies is van groot belang in de bestudering van klimaatsveranderingen. Helaas zijn er op dit moment weinig van dit soort proxies beschikbaar. In de laatste jaren hebben wij een nieuwe methode voor het bepalen van oppervlakte zeewatertemperaturen uit het verleden ontwikkeld. Deze berust op veranderingen in de samenstelling van specifieke etherlipiden in de celmembranen van mariene crenarchaeota, een belangrijke component van het picoplankton in de oceaan. Uit verkennende studies blijkt dat crenarchaeota niet alleen in de oceaan maar ook in meren voorkomen en dat de aanpassing van de membraancompositie aan de temperatuur van crenarchaeota in meren hetzelfde verloopt als die van crenarchaeota in de oceaan. Tevens is gebleken dat deze membraanlipiden fossiliseren in meersedimenten en als zodanig gebruikt kunnen worden als fossiele thermometer voor meren. Wij stellen daarom voor deze methode verder te ontwikkelen in een onderzoeksprogramma waarin deze proxy biologisch gevalideerd zal worden, in samenwerking met een project waarin de ecologie van zoetwater crenarchaeota bestudeerd zal worden. Verder zullen temperatuursbepalingen aan de hand van kernen uit meren vergeleken worden met schattingen verkregen met onafhankelijke temperatuursproxies. Wij verwachten dat dit onderzoek een belangrijke bijdrage zal leveren aan een beter begrip van continentale klimaatsveranderingen in het verleden.

Publications
Blaga, C.I., Reichart, G.J., Heiri, O., Sinninghe Damsté, J.S. (2009). Tetraether membrane lipid distributions in water-column particulate matter and sediments: a study of 47 European lakes along a north-south transect.. Journal of Paleolimnology41: 523-540.
Darwin Center authors: Blaga C. I., Heiri O. M., Reichart G. J., Sinninghe Damsté J. S.

Cornelia I. Blaga, Gert-Jan Reichart, Stefan Schouten, André F. Lotter, Josef P. Werne, Sarian Kosten, Nestor Mazzeo, Gissell Lacerot, Jaap S. Sinninghe Damsté (2010). Branched glycerol dialkyl glycerol tetraethers in lake sediments: Can they be used as temperature and pH proxies?. Organic Geochemistry41: 1225-1234.
Darwin Center authors: Blaga C. I., Lotter A. F., Reichart G. J., Schouten S., Sinninghe Damsté J. S.

Blaga, C.I. (2010). Glycerol dialkyl glycerol tetraether membrane lipids in lacustrine environments and their application as proxies for paleoclimate reconstructions..
Darwin Center authors: Blaga C. I.

Cornelia I. Blaga, Gert-Jan Reichart, Elisabeth W. Vissers, André F. Lotter, Flavio S. Anselmetti, Jaap S. Sinninghe Damsté (2011). Seasonal changes in glycerol dialkyl glycerol tetraether concentrations and fluxes in a perialpine lake: Implications for the use of the TEX86 and BIT proxies. Geochimica et Cosmochimica ActaVolume 75, Issue 21: 6416-6428.
Darwin Center authors: Blaga C. I., Lotter A. F., Reichart G. J., Sinninghe Damsté J. S., Vissers E. W.